คุณคิดว่าความผิดอะไรที่ทำแล้ว ไม่น่าให้อภัยที่สุด

ความผิดใจตนเองที่ทำให้เรารู้สึำกว่าเราไม่น่าจะทำเลย

แต่การทำความผิดของคนเรามักจะมองไม่เห็น แต่ของคนอื่นสิ แค่เศษฝุ่นยังมองเท่าภูเขาหิมาลัย

ภาวนามากๆดูตัวเองมากๆ หลวงพ่อชา (พระโพธิญาณเถร) บอกว่า

...ธรรมดาเราดูแต่คนอื่น 90%ดูตัวเองแค่ 10%..

คือคอยดูแต่ความผิดของคนอื่น เพ่งโทษคนอื่นคิดแต่จะแก้ไขคนอื่น

กลับเสียใหม่นะ ดูคนอื่นเหลือไว้ 10% ดูเพื่อศึกษาว่าเมื่อเขาทำ

อย่างนั้น คนอื่นจะรู้สึกอย่างไร เพื่อเอามาสอนตัวเองนั่นแหละ

ดูตัวเอง พิจารณาตัวเอง 90% จึงเรียกว่าปฎิบัติธรรมอยู่

ธรรมชาติของจิตใจมันเข้าข้างตัวเอง โบราณพูดว่า เรามักจะเห็น

ความผิดของคนอื่นเท่าภูเขา ความผิดของตัวเองเท่ารูเข็ม

มันเป็นความจริงอย่างนั้นดว้ย เราจึงตอ้งระวังความรู้สึกนึกคิด

ของตัวเองให้มากๆ เห็นความผิดของคนอื่น ให้หารดว้ย 10

เห็นความผิดของตัวเอง ให้คูณดว้ย 10 จึงจะใกล้เคียงกับความจริง

และยุติธรรม เพราะเหตุนี้เราจะตอ้งพยายามมองแง่ดีของคนอื่น

มากๆและตำหนิติเตียนตัวเองมากๆ..แต่ถึงอย่างไรๆเราก็เข้าข้างตัวเองนั่นแหละ

พยายามอย่าสนใจการกระทำ การปฎิบัติของคนอื่น

ดูตัวเอง สนใจแก้ไขตัวเองนั่นแหละมากๆ เช่น เข้าครัวเห็นเด็กทำอะไรไม่ถูกใจ

แล้วก็เกิดอารมณ์ร้อนใจ ยังไม่ตอ้งบอกให้เขาแก้ไขอะไรหรอก รีบแก้ไข

ระงับอารมณ์รอ้นใจของตัวเองกอ่น เห็นอะไร

คิดอะไร รู้สึกอย่างไร ก็สักแต่ว่าใจเย็นๆไว้กอ่น ความเห็น ความคิด

ความรู้สึก ก็ ไม่แน่......ไม่แน่ อาจจะถูกก็ได้ อาจจะผิดก็ได้

เราอาจจะเปลี่ยนความเห็นก็ได้ สักแต่ว่า....สักแต่ว่าใจเย็นๆไว้กอ่น

ยังไม่ตอ้งผูด ดูใจเรากอ่น สอนใจเรากอ่น หัดปลอ่ยวาง

เมื่อจิตสงบแล้ว เมื่อจิตปกติแล้ว จึงคอ่ยผูด จึงคอ่ยออกความเห็น

ผูดดว้ยเหตุ ดว้ยผล ประกอบดว้ยจิต เมตตากรุณา

ขณะมีอารมณ์อย่าเพิ่งผูด ทำให้เสียความรู้สึกของผู้อื่น

ทำให้เสียความรู้สึกของตัวเอง ไม่เกิดประโยชน์เท่าที่ควร

มักจะเสียประโยชน์ซ้ำไป เพราะฉะนั้น อยู่ที่ไหน อยู่ที่วัด ที่บ้าน

ก็สงบๆๆ ไม่ตอ้งดูคนอื่นว่าเขาทำผิดๆๆ ดูแต่ตัวเรา ระวังความรู้สึก

ระวังอารมณ์ของเราเองให้มากๆ พยายามแก้ไข พัฒนาตัวเรา.นั้นแหละ

เห็นอะไรชอบไม่ชอบปล่อยไว้กอ่น เรื่องของคนอื่นพยายามอย่าให้

เข้ามา��ี่จิตใจเรา ถ้าไม่ระวังก็จะยุ่งแต่เรื่องของคนอื่นไปเรื่อยๆ

หาเรื่องอยู่นั่นแหละ เอาเรื่องโน้นเรื่องนี้มาเป็นเรื่องของเราหมด

มีแต่ยินดียินร้ายไม่พอใจทั้งวัน อารมณ์มาก จิตไม่ปกติ ไม่สบาย

ทั้งวันๆก็หมดแรง ระวังนะ พยายามตามดูจิตของเรา รักษาจิตของเรา

ให้เป็นปกติให้มาก ใครจะเป็นอะไร ใครจะทำอะไร ดีหรือไม่ดี

เรื่องของเขา แม้เขาจะทำกับเรา ว่าเรา.....ก็เรื่องของเขา

อย่าเอามาเป็นอารมณ์ อย่าเอามาเป็นเรื่องของเรา

ดูใจเรานั่นแหละ พัฒนาตัวเราเองนั่นแหละ ทำใจเราให้ปกติ สบายๆ

หัดฝึกปลอ่ยวางนั่นเอง ไม่มีอะไรหรอก ไม่มีอะไรสำคัญ

กว่าการตามรักษาจิตเรา..คิดดี ทำดี พูดดีมีความสุข ...

วันนั้นเสร็จแล้ว ลืมกลบ

เจ็บใจตัวเองจริงๆ ไม่น่าให้อภัย

โจรไม่กลับใจ คนที่ทำผิดซ้ำซาก ให้อภัยแล้วก้ยังหวลกลับมาทำอีกไม่มีสำนึกก้น่าจะได้รับโทษสูงสุด และเด้ดขาดไปเลย

การโกหกตัวเองและหลอกลวงผู้อื่น เป็นสิ่งที่ไม่น่าให้อภัยที่สุด

ความผิด ที่ทำผิดต่อตัวเอง ไม่น่าให้อภัยมากที่สุด

ความผิดที่ตัวเราเองก่อขึ้น ไม่น่าให้อภัยที่สุด

หากจะพูดถึงทางกฎหมาย ส่วนใหญ่ก็จะไม่มีการอภัย นอกเสียจากลดโทษให้รับโทษเบาลง

สำหรับทางด้านมนุษยธรรม ผมว่าการที่ใครคนใดคนหนึ่งทำผิดไปแล้ว เค้าสำนึกผิดได้เอง และยอมลงโทษตัวเอง ไม่ว่าวิธีใดก็ตามเราก็คงให้อภัยเค้าได้

ผมขอสรุปสั้นๆ ว่าไม่มีความผิดอะไรที่ไม่สมควรให้อภัย ทุกอย่างมันอยู่ที่จิตใจ และเวลา บางเรื่องเราโกธรมากที่ถูกกระทำ แต่เมื่อเวลาผ่านไปนานๆ เรากลับให้อภัยเค้าได้ใช่ไหมครับ

ทำทั้งๆที่รู้ว่าผิด จิตใจอ่อนแอไม่สามารถหักห้ามใจ เหตุผลที่คิดได้ไม่สามารถฉุดรั้งตัวเองได้ แล้วที่สุดก็มาเสียใจ

ข่มขืนแล้วฆ่าครับ เห็นควรประหารชีวิตสถานเดียว

ก็คนที่หลอกเอาเงินของคนตาดำๆ ตาสีตาสา แล้วเอาเศษเงินโยนให้เพื่อเอาความดีและคะแนนพิศวาส แล้วก็แอบเอาเงินก้อนโตไปซื้อค��¸§à¸²à¸¡à¸ªà¸¸à¸‚ใส่ตัวและเพื่อนพ้อง