คุณคิดว่าคติธรรมใดที่ซ่อนอยู่ในคำพูดนี้คะ ผู้ที่รู้ตัวว่าเป็นคนพาล ผู้นั้นคือบัณฑิต?

ประโยคนี้เป็นคติธรรมอยู่แล้ว

บัณฑิต อาจแปลว่า ผู้มีปัญญา การที่ "รู้ตัว" ว่าเป็นคนพาล ก็คือมีปัญญา

พระพุทธเจ้าตรัสว่า "บุคคลใดรู้ตัวว่าเป็นพาล ( พาล ในที่นี้หมายถึง โง่ หรือ ชั่ว ) บุคคลนั้นเป็นบัณฑิต เพราะเป็นผู้รู้"

คนที่รู้ตัวว่าเป็นคนพาล มักจับความชั่วของตัวไว้เสมอ จ้องดูจิตว่า อารมณ์ชั่วจะเกิดเมื่อไร ในเมื่อความชั่วจะเกิดขึ้นมาในด้านไหน หาทางตัด นี่คือลักษณะของบัณฑิต ไม่ใช่มีความรู้สึกว่าตัวเป็นคนดี แต่มองหาความชั่วของตัวให้พบ เมื่อหาชั่วพบ ทำลายความชั่วได้แล้ว ก็ดีเอง จัดว่าเป็นความดีอันดับต้น

ไม่ทนงตนว่าเป็นผู้วิเศษ คนไหนมีความรู้สึกว่าตัวเป็นผู้ฉลาด บุคคลนั้นก็คือเป็นคนที่โง่บัดซบ

"คน พาลที่รู้ตัวว่าเป็นพาล ก็ยังจัดว่าเป็นคนดีอยู่บ้าง แต่ถ้าเป็นพาล แล้วยังสำคัญตนผิดคิดว่าตนเป็นคนดี นั่นแหละคือ ยอดอันธพาลโดยแท้"

ผู้ที่รู้ตัว ย่อมมีโอกาสแก้ไขข้อผิดพลาดค่ะ

เมื่อแก้ไขข้อผิดพลาดได้แล้วเขาย่อมได้ชื่อว่าบัณฑิต

ในขณะที่ผู้ที่ไม่รู้ตัวก็จะกระทำความผิดซ้ำๆ

เมื่อเขายังทะนงตนว่าเป็นผู้รู้เป็นบัณฑิต

แต่เขาย่อมไม่พบความเจริญในธรรมค่ะ

ความหมายหนึ่งของคำว่า บัณฑิต แปลว่า ผู้มีสติปัญญา

คนที่มีสติปัญญา ย่อมมองเห็นความบกพร่องของตนอยู่ตลอดเวลา

ก็หมายถึง รู้ตัวอยู่ว่าเรายังพาล เรายังมีความบกพร่องจะต้องขัดเกลาแก้ไขปรับปรุงอยู่ทุกลมหายใจ

นี่แหละ บัณฑิต

รู้ว่าตัวเองบ้า นั่นยังไม่บ้า

คนบ้าที่ไหนจะรู้ตัวเอง

ประมาณว่า "ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน"เป็นผู้ที่รู้ตัวเองดีว่าเป็นคนอย่างไร,

ซึ่งผิดกับผู้ที่ไม่รู้ไม่เห็นไม่ทำอะไรเลย ก็ไม่มีอะไรเลยไงจ้ะ.

คนที่รู้และยอมรับข้อเสียของตัวเองย่อมปรับปรุงตัวได้ดีกว่าคนที่ไม่ยอมรับว่าตัวมีข้อเสีย

เมื่อรู้จึงมีสติ ไม่หลง ไม่ยึดติด

คิดว่าน่าจะเหมือนคนที่รู้ว่าตัวเองทำชั่วก็เลยเลิกทำ

เช่นองคุลีมาร เขาไม่ได้ชั่วโดยสันดาน แต่เมื่อรู้ว่า

ตัวเองทำก็ชั่วก็เลิก เช่นเดียวกับคนพาล ถ้ารู้ว่าตัวเอง

เป็นคนพาลแล้วเลิก คน ๆ นั้นถือว่าไม่ใช่คนพาล

โดยสันดาล คน ๆ นั้นจึงสมควรยกย่องว่าเป็นบัณฑิต

ยิ่งงงไปกันใหญ่เลย......

ผู้ที่รู้ตัวว่าเป็นคนพาล ผู้นั้นคือบัณฑิต

แล้วอีกอันล่ะ...

คบคนพาล พาลพาไปหาผิด คบบัณฑิต บัณฑิตพาไปหาผล

สรุปคือ พาลผู้นั้นเป็นบัณฑิตด้วย แล้วตกลงเราจะรู้ได้ไง ว่าจะได้ผิด หรือ ผล

หรือไปถึงบุคคลผู้นี้ไม่พึงคบ

หรือต้องมีหมายเหตุไว้ว่า โปรดใช้วิจารณญาณในการเสี่ยงที่จะคบบุคคลผู้นี้

เพราะเป็นพาลระดับบัณฑิต หรืออีกนัยย์หนึ่งคือบัณฑิตผู้นี้เป็นพาล

หรือหมายเลยไปถึงพาลแบบนี้ย่อมไม่พลาด............

I think it's mean that if you can accept that you are bad and you can see that you are bad. You are wise man. Clever man.

But don't mistake cleverness with goodness.

Wise man doesn't mean a good man, a lot of wise man use it in the wrong place.

You can see the world full of them.

People graduate every day of the week.

รู้ว่าการกระทำของตนเองผิด ชั่ว แต่ด้วยมีจิตใต้สำนึกรู้สึกผิดชอบชั่วดี จึงมีการเปลี่ยนแปลงแก้ไขปรับปรุงชีวิตตัวเองไปในทางที่ดี