คำว่า อภิเษกสมรส กับ เสกสมรส ต่างกันอย่างไร ทำไมเห็นข่าวพูดว่า งานเสกสมรสของเจ้าชายวิลเลี่ยมทำไม?

ตอบคำถามนี้ไปในอีกเว็บ ขอคัดลอกมาวางแล้วกันนะคะ กำลังจะออกจากบ้าน ไม่มีเวลาเขียนใหม่

คำที่ใช้สำหรับเรียกพิธีแต่งงานของพระราชวงศ์นั้น พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงบัญญัติขึ้นใช้ตามพระยศของพระราชวงศ์ผู้ทรงเข้า”พิธีแต่งงาน” นั้น เนื่องจากได้ทรงจัดพิธีแต่งงานพระราชทานแก่พระราชวงศ์และข้าทูลละอองธุลีพระบาทหลายราย ทั้งนี้เจ้าพระยาธรรมาธิกรณาธิบดี (ม.ร.ว.ปุ้ม มาลากุล) เสนาบดีกระทรวงวัง เป็นผู้รับพระบรมราชโองการบันทึกพระราชกระแสไว้ในเอกสารของกระทรวงวัง ซึ่งคือสำนักพระราชวังในปัจจุบัน ดังนี้

กระทรวงวัง

วันที่ ๑๔ ตุลาคม พ.ศ.๒๔๖๐

คำใช้เรียก การแต่งงานบ่าวสาว สำหรับในราชการ ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงตกแต่ง มีพระราชกฤษฎีกาไว้เป็น ๓ อย่าง ดังนี้

๑. เจ้าฟ้า ใช้ว่าอภิเษกสมรส

๒. พระองค์เจ้า ฤๅ หม่อมเจ้า เรียกว่า เศกสมรส

๓. ข้าราชการผู้มีบรรดาศักดิ์ เรียกว่า งานสมรส

ให้กรมพิธีการกำหนดไว้ปฏิบัติตามหน้าที่ราชการ และให้สำเนาส่งนายทะเบียนใหญ่

สั่งมา ณ วันที่ ๑๐ มิถุนายน พ.ศ.๒๔๖๐

(ลงนาม) ธรรมา

จากความหมายตามประกาศของกระทรวงวังนี้ (ซึ่งยังไม่มีประกาศฉบับอื่นใดออกมาใหม่ จึงใช้ตามนี้ค่ะ ) คำว่า อภิเษกสมรส จึงหมายถึงการแต่งงานของพระราชวงศ์ระดับเจ้าฟ้า ดังนั้นตอนที่เจ้าฟ้าชายชาร์ลส์ และเจ้าฟ้าชายของเราทรงอภิเษกสมรส จึงใช้คำว่าอภิเษกสมรส ส่วน เจ้าชายวิลเลียมทรงดำรงพระอิสสริยยศเป็น เจ้าชาย มิใช่เป็น เจ้าฟ้าชาย จึงใช้คำว่า เสกสมรส ค่ะ

การดำรงพระยศเป็นเจ้าฟ้า นั้น หมายถึงเกิดภายใต้เศวตฉัตร คือพ่อ(หรือแม่ในกรณีของอังกฤษ) เป็นกษัตริย์ และมีพระมารดาเป็นเจ้า ลูกหรือพระราชโอรสพระราชธิดาที่ประสูติภายใต้เศวตฉัตร(หมายถึงประสูติเมื่อ พระราชบิดาทรงครองราชย์แล้วและมีมารดาเป็นเจ้า) จะดำรงพระยศเป็นเจ้าฟ้า ยกตัวอย่างเช่น พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาเจษฏาบดินทร์ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ พระนามเดิมว่า "สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ หรือ พระองค์ชายทับ"ทรงเป็นพระราชโอรสองค์ที่ ๓ ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย และองค์แรกที่ประสูติแต่เจ้าจอมมาดาเรียม พระราชมารดามิได้เป็นเจ้า จึงมิได้ทรงดำรงพระยศเป็น เจ้าฟ้า แต่พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหามงกุฏฯ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ ( ทรงมีพระนามเดิมว่า "เจ้าฟ้ามงกุฎ สมมติเทวาวงศ์พงษ์อิศรกษัตริย์") แม้จะทรงประสูติในสมัยรัชกาลที่ ๑ ณ พระราชนิเวศน์เดิม ด้านใต้ของวัดอรุณราชวราราม เมื่อพระราชบิดา คือรัชกาลที่ ๒ ยังมิได้ขึ้นครองราชย์ แต่พระราชมารดาเป็นเจ้า คือ สมเด็จพระศรีสุริเยนทร์ จึงทรงได้รับการสถาปนาเป็นเจ้าฟ้า ค่ะ

การเป็นเจ้าฟ้านั้น ของไทย ไม่จำเป็นต้องเป็นพระราชโอรสที่เกิดแต่พระมเหสีเท่านั้น ยกตัวอย่างเช่น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด��จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ประสูติแต่พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพรรณราย แต่ต่อมาภายหลังพระมารดาและพระองค์ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าสถาปนาพระอิสสริยยศขึ้น ลองอ่านดูที่นี่นะคะ

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0...

ไปแล้ว ๆ ค่ำ ๆ ถ้าตอบไม่ครบขอโทษด้วย มีอะไรตกหล่นจะมาตอบต่อค่ะ

อภิเษกสมรส ใช้กับพระราชา หรือ เจ้าฟ้า ( "เจ้าฟ้า" หมายถึงพระราชโอรสและพระราชธิดาที่ประสูติแต่"พระมเหสี"เท่านั้น )

เสกสมรส หมายถึง การแต่งงาน ใช้ในชนชั้นเจ้านายทั่วไป (ที่มา : พจนานุกรมคำศัพท์ภาษาไทย “เขียนให้ถูกใช้ให้เป็น” หน้า 178)

เจ้าชายวิลเลียมนั้น ไม่ใช่เจ้าฟ้า เพราะตอนนี้เป็นเพียงหลานพระราชา ควรใช้คำว่าเสกสมรส