ทำอย่างไรจะแก้ปัญหาเด็กสอง_สามขวบจะเลิกอมเล็บมือกัดเล็บเท้า?

เด็กๆ ที่ชอบกัดเล็บอาจจะต้องเผชิญกับปัญหาเรื่องความกังวล หรือภาพลักษณ์ของตัวเอง การกัดเล็บเล่นๆ บ่อยๆ สามารถพัฒนาจนกลายเป็นนิสัยติดการกัดเล็บ และจะส่งผลต่อความสัมพันธ์กับเพื่อนๆ รอบตัว หรืออาจถูกเพื่อนๆ ในโรงเรียนล้อได้ หลายๆ คนพยายามไม่กัดเล็บต่อหน้าคนอื่นเวลาที่รู้ตัว แต่ขนาดของเล็บที่เล็กผิดปกติจากเพื่อนๆ ก็ทำให้รู้สึกอาย และต้องคอยเอามือซ่อนอยู่ในกระเป๋าไม่ให้เพื่อนๆ เห็น

นอกจากการกัดเล็บจะสะท้อนให้เห็นถึงปัญหาทางด้านจิตใจแล้ว การกัดเล็บยังทำให้เชื้อโรคเข้าสู่ปากโดยตรง เช่น เชื้อไวรัส เชื้อแบคทีเรีย Staphylococcus ฯลฯ และบางรายอาจไม่เพียงกัดเล็บเท่านั้น แต่จะกัดลามไปถึงเยื่อบุเล็บและผิวหนังที่อยู่รอบๆ เล็บ ทำให้ติดเชื้อได้ง่ายขึ้น นอกจากนี้ยังทำให้เคลือบฟันสึกกร่อน ทำให้เกิดฟันผุได้ง่ายขึ้นด้วย

เพราะอะไรถึงชอบกัดเล็บ

การกัดเล็บเป็นการแสดงออกถึงความเก็บกด มักเกิดจากความเครียดหรือความเศร้า บางคนกัดเล็บเพราะโดนคุณแม่ดุ พ่อกับแม่ทะเลาะกันต่อหน้าลูก ฯลฯ หรือเด็กบางคนกัดเล็บตอนที่คุณพ่อคุณแม่หย่าร้างกัน แต่เมื่อเด็กเริ่มปรับตัวได้ก็จะเลิกกัดเล็บไปเอง แต่บางคนก็ยังกัดอยู่เนื่องจากกัดบ่อยๆ จนกลายเป็นความเคยชินไปแล้ว ซึ่งตรงนี้เป็นเพียงการแสดงความรู้สึก

รักษากันอย่างไร

การรักษา อาจเริ่มจากการแก้ไขสิ่งที่รบกวนจิตใจหรือก่อให้เกิดความเครียดก่อน เช่น ถ้าเด็กเริ่มกัดเล็บช่วงที่คุณพ่อคุณแม่มีน้องใหม่ อาจต้องหันมาดูแลเอาใจใส่เขาอย่างที่เคยทำมาก่อน หรืออาจตั้งบทบาทชัดเจน ให้เขาทำตัวเป็นพี่ ต้องดูแลน้อง ทำให้เขารู้สึกว่ามีส่วนร่วมและอยากช่วยดูแลน้อง แล้วเขาก็จะเลิกกัดเล็บไปเอง

แต่ถ้าเป็นเพราะเด็กขี้เหงา ก็ควรหากิจกรรมให้เขาทำ ให้เขาได้ออกไปวิ่งเล่นในสวนสาธารณะกับเพื่อนๆ ได้เล่นเกมต่างๆ ที่เป็นการฝึกสมอง และได้ออกกำลังกายไปในตัว ทำให้เขาได้ทั้งความสัมพันธ์กับเพื่อนๆ และได้ออกกำลังกาย

แต่ไม่ควร แก้ปัญหาด้วยการให้เขานั่งดูทีวี หรือเล่นเกมคอมพิวเตอร์ทั้งวัน และไม่ควรสร้างความเครียดให้เด็กมากยิ่งขึ้นด้วยการลงโทษ หรือตักเตือนว่ากล่าวเวลาที่เห็นเขากัดเล็บ วิธีนี้อาจทำให้เขากัดเล็บมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะลับหลังคุณพ่อคุณแม่

วิธีแก้ไขที่ถูกต้องอาจใช้วิธีสร้างแรงจูงใจ เช่น ถ้าวันนี้เขาไม่กัดเล็บเลย คุณพ่อคุณแม่อาจให้รางวัลเล็กๆ น้อยๆ เช่น ทำอาหารที่เขาชอบให้ทาน หรือติดสติ๊กเกอร์เด็กดีไว้ที่เล็บ เวลาเขาเผลอจะกัดเขาก็จะเห็น แล้วนึกได้ว่าเขาเป็นเด็กดี เขาไม่กัดเล็บ

หรือถ้าลองแล้วไม่ได้ผล วิธีเหล่านี้ก็อาจช่วยได้

1. ใช้ที่ทาเล็บแบบรักษาคนกัดเล็บ ซึ่งเป็นสารที่ไม่มีอันตราย แต่รสชาติขมหรือกลิ่นแรงมาก

2. การจัด��ัน จะช่วยทำให้การกัดเล็บเป็นไปด้วยความยากลำบากมากขึ้น

3. หางานอดิเรกให้ทำ เพื่อจะได้ไม่มีเวลาว่างกัดเล็บ

4. ทาเล็บด้วยสีสวยๆ เพระถ้ากัดแล้วจะดูไม่ดี และรู้สึกว่าจะมีสารพิษเข้าปาก

แต่ถ้าทำทุกวิธีแล้วยังไม่หาย ก็ควรปรึกษาจิตแพทย์เพื่อรักษาที่ต้นเหตุ และอาจมีการใช้ยา ประกอบด้วย เช่น ยารักษาอาการซึมเศร้า (Antidepressant) หรือยาที่ช่วยลดความอยากกัดเล็บ เช่น Inositol

ต้องหากิจกรรมอื่นให้ทำแทนนะคะ ทางบ้านและโรงเรียนที่ฝากเด็กต้องรับทราบด้วยกัน

และคอยสื่อสารกันถึงกิจกรรมว่า ให้เด็กทำอะไรแล้วเขาสนใจทำได้นาน

คอยเสริมกิจกรรมใหม่ๆ ที่ดึงดูดความสนใจ เพื่อให้เด็กออกห่างจากมือและเท้า

อย่าตี อย่าดุ เด็กจะกลัว และฝังใจ แต่แอบทำค่ะ

ดังนั้น ให้เด็กรู้สึกว่าเขาไม่ได้ทำอะไรผิด อาจจะพูดถึงเรื่อง อนามัย อมนิิ้วแล้วจะรับเชื้อโรค

เด็กควรจะเข้าใจว่านิ้วมือของเขาต้องสะอาดต้องล้างมือล้างเท้าด้วย

วัยนี้เขาเข้าใจจากการทำให้ดู ซ้ำๆ เล่นแล้วล้างมือให้เขา ทานอาหารต้องล้างมือก่อน

ทานแล้วล้างมือเป็นต้น ให้เด็กเข้าใจเหตุผล

หากการกัดเล็บเท้าและอมนิ้วมือของเด็กแสดงออกเมื่อเขาเหงา ไม่มีใครอยู่ด้วย

ผู้ใหญ่ต้องคิดดูว่าจะจัดเวลาอย่างไร หรือเขาทำเมื่อถูกตำหนิ ต้องสังเกตค่ะเพื่อจัดการแก้ไข

อยà¹��างตรงจุด เนื่องจากเด็กไม่สามารถอธิบายให้เราทราบอารมณ์ได้

เป็นเรื่องที่สำคัญมาก เราจะต้องหยุดการดูดนิ้วมือก่อนฟันแท้ขึ้น ถ้าเลย 5 ขวบไปแล้วเด็กยังไม่เลิกดูดนิ้วมือ จะต้องช่วยเขา ซึ่งมี คำแนะนำหลายๆ อย่าง

- อย่าใช้วิธีบังคับเด็กเพื่อให้หยุดการดูดนิ้วมือในทันทีทันใด

- ต้องคุยกับเด็กถึงผลเสียและพ่อแม่จะช่วยกันกับเด็กที่จะหยุดนิสัยนี้

- ต้องให้กำลังใจกันอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้เด็กค่อยๆ ลด ละ เลิก หรือดุว่าเมื่อเห็นเด็กดูดนิ้วมือ

- คงต้องจัดรางวัลให้เมื่อทำดี

- ที่สำคัญควรปรึกษาทันตแพทย์เพื่อช่วยกันอีกด้านหนึ่ง